Bỏ Túi Cách Điều Trị Trật Gân Cổ Tay Hiệu Quả
Trật gân cổ tay là một chấn thương phổ biến xảy ra khi các dây chằng ở cổ tay bị căng hoặc rách. Đây là tình trạng thường gặp trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt khi tham gia vào hoạt động thể thao hoặc khi đi du lịch khám phá và có nguy cơ bị ngã hoặc va chạm.
Xem nhanh
Bị trật gân cổ tay không chỉ gây ra đau nhức và khó chịu mà còn ảnh hưởng đáng kể đến công việc và hoạt động hàng ngày của chúng ta. Nếu không chữa bong gân cổ tay kịp thời, chấn thương này có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh. Hãy cùng theo chân chúng tôi để tìm hiểu về những kinh nghiệm khi bị bong gân cổ tay nên làm gì và cách trị bong gân cổ tay đạt hiệu quả nhanh nhất qua bài viết dưới đây.
Trật gân cổ tay là tình trạng như thế nào?
Trật gân cổ tay là một trạng thái phổ biến thường gặp khi dây chằng xung quanh khớp cổ tay bị căng quá mức và rách, có thể ảnh hưởng từ một phần đến toàn bộ. Ngoài việc gây ra sưng đỏ và viêm, đau nhức và xuất hiện vết bầm tím, chấn thương nghiêm trọng hơn có thể làm mất khả năng di chuyển của khớp cổ tay và cần đến sự tư vấn và điều trị của bác sĩ ngay lập tức. Đặc biệt, tình trạng tay bị bong gân kéo dài có thể sẽ gây nguy hiểm cho cấu trúc xương và khớp trong cổ tay.
Nguyên nhân và dấu hiệu bong gân cổ tay
1. Nguyên nhân
Bong gân cổ tay thường xuất hiện do những tác động mạnh như va chạm, té ngã, vặn cổ tay đột ngột hoặc duỗi cổ tay quá mạnh. Tuy nhiên, không chỉ những tác động một lần mà cả những chấn thương mãn tính, lặp lại nhiều lần ở dây chằng cổ tay cũng có thể dẫn đến tình trạng bong gân. Ngoài ra, còn có những yếu tố tiềm ẩn có thể làm gia tăng nguy cơ bị trật gân cổ tay, như chấn thương trong các môn thể thao như tennis, golf, cầu lông, bóng rổ, bóng chuyền, thường xuyên mang vật nặng, sai lệch tư thế khi làm việc hoặc do ngã chống tay xuống đất. Bên cạnh đó, ngay cả những người tập luyện yoga cũng có thể gặp phải tình trạng trật gân cổ tay do sử dụng tư thế chống tay không đúng cách.
2. Dấu hiệu bong gân cổ tay
Có thể chúng ta đã được thấy qua rất nhiều hình ảnh bong gân cổ tay, tuy nhiên một số người vẫn còn nhầm lẫn giữa trật gân cổ tay với các bệnh lý khác về tay. Qua đây chúng tôi sẽ cung cấp thông tin đến bạn về một số dấu hiệu bong gân cổ tay thường gặp.
Nếu bạn trải qua một chấn thương và gặp các dấu hiệu sau, có thể bạn đã bị bong gân cổ tay: cảm giác đau nhói ở vùng khớp bị chấn thương, khả năng di chuyển và hoạt động bị hạn chế, sưng viêm và đau càng trở nên nghiêm trọng hơn khi khớp cử động, có thể cảm thấy đau nhức sâu, xuất hiện sự rối loạn vận mạch hoặc chảy máu trong vùng bị tổn thương. Trong những trường hợp nặng, khi triệu chứng ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn, cần thực hiện siêu âm và chụp X-quang để xác định tổn thương và phát hiện có gãy xương kèm theo hay không.
Bị bong gân tay nên làm gì?
Khi bị trật gân cổ tay chúng ta không nên xem thường bởi lẽ chấn thương này có thể gây ra những di chứng nguy hiểm nếu không biết cách chăm sóc và điều trị phù hợp. Vậy khi bị bong gân tay nên làm gì? Dưới đây là một số cách trị bong gân cổ tay mang lại hiệu quả cao mà bạn có thể áp dụng.
1. Thực hiện phương pháp sơ cứu RICE
Để giảm đau và sưng hiệu quả sau khi bị bong gân cổ tay, bạn có thể áp dụng phương pháp RICE, gồm bốn bước đơn giản:
- R (Rest - Nghỉ ngơi): Hạn chế hoạt động cổ tay và tạo điều kiện cho nó được nghỉ ngơi ít nhất 48 giờ.
- I (Ice - Lạnh): Sử dụng túi nước đá hoặc băng lạnh để chườm lên vùng bị bong gân, giúp giảm đau và làm dịu sưng viêm. Tuy nhiên, cần chú ý không để da bị bỏng lạnh, nên chườm lạnh trong khoảng 2-3 lần/ngày, mỗi lần khoảng 20 phút.
- C (Compression - Ép): Sử dụng băng thun hoặc băng keo y tế để băng ép vùng bị chấn thương, giúp giảm sưng tấy đáng kể.
- E (Elevation - Nâng cao): Nâng cổ tay lên cao hơn mức tim, giúp giảm đau và sưng viêm.
2. Băng ép, đeo nẹp cố định tay
Để giữ cho cổ tay ổn định khi bị trật gân cổ tay , bạn có thể sử dụng nẹp để cố định vị trí ban đầu của nó. Tuy nhiên, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng nẹp, và chỉ nên đeo trong thời gian được bác sĩ chỉ định, vì sử dụng quá lâu có thể gây tê cứng và suy yếu cơ cổ tay.
3. Sử dụng thuốc hỗ trợ giảm đau
Các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như Advil, Aleve hoặc Motrin có thể được sử dụng để giảm triệu chứng đau nhức và sưng tấy tạm thời. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng những loại thuốc này có thể gây tác dụng phụ như tăng nguy cơ chảy máu và loét dạ dày, do đó không nên lạm dụng và cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ.
4. Phẫu thuật
Trong trường hợp chấn thương nghiêm trọng, khi cơn đau kéo dài hơn 6 tuần liên tục hoặc khi các phương pháp điều trị bảo tồn không đạt hiệu quả, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật để nối lại dây chằng bị rách hoàn toàn. Cách thực hiện phẫu thuật sẽ phụ thuộc vào tính chất của chấn thương, có thể là phẫu thuật nội soi hoặc phẫu thuật mở.
Một số cách chữa bong gân cổ tay tại nhà hiệu quả
Tùy vào mức độ chấn thương mà chúng ta có thể chọn cách điều trị tại nhà hoặc đến bệnh viện. Đối với tình trạng trật gân cổ tay nhẹ, bạn có thể tự chăm sóc tại nhà nhưng phải luôn tuân thủ theo các bước điều trị hợp lý. Dưới đây là một số cách chữa bong gân tay tại nhà mà bạn nên nắm để góp phần hỗ trợ việc giúp cổ tay được hồi phục nhanh chóng.
- Tránh hoạt động mạnh: Để giảm ảnh hưởng và tạo điều kiện cho sự hồi phục của dây chằng sau khi bị bong gân, nếu có thể bạn hãy giữ khớp bị tổn thương cố định một cách tối đa. Khi cần di chuyển hoặc cử động, hãy sử dụng các dụng cụ hỗ trợ và di chuyển chậm rãi để tránh các tác động lực đột ngột.
- Chườm lạnh: Để làm dịu cơn đau, giảm sưng và giúp co mạch, nên áp dụng phương pháp chườm lạnh liên tục ngay sau khi bị bong gân. Trong giai đoạn 1-2 ngày đầu tiên, nên chườm lạnh 4-8 lần mỗi ngày, mỗi lần từ 15-20 phút. Để đảm bảo an toàn, hãy bọc đá vào một lớp vải mềm trước khi áp dụng lên vùng tổn thương và di chuyển đá để tránh làm tổn thương da bằng việc áp dụng lạnh quá lâu trực tiếp lên da.
- Thực hiện các bài tập luyện cổ tay:
- Bài tập quay cổ tay: Nắm một tay vào tay còn lại và nhẹ nhàng quay cổ tay trong một phạm vi thoải mái. Làm cả hai hướng quay, thuận và nghịch kim đồng hồ, trong khoảng thời gian 10-15 giây. Lặp lại bài tập này 5-10 lần.
- Bài tập kích hoạt cơ cổ tay: Đặt cổ tay lên một bề mặt bằng và thực hiện việc uốn và duỗi cổ tay. Uốn cổ tay lên và hướng mũi tên về phía trước, sau đó duỗi cổ tay xuống và hướng mũi tên về phía sau. Lặp lại 10-15 lần.
- Bài tập kéo cổ tay: Đặt cổ tay lên một bề mặt bằng và dùng tay kia kéo nhẹ cổ tay về phía trên và người bệnh cảm thấy căng cơ. Giữ trong vòng 15-30 giây và sau đó thả. Lặp lại 3-5 lần.
- Bài tập cổ tay nghiêng: Đặt cổ tay lên một bề mặt bằng và nghiêng cổ tay về phía bên trái, sau đó nghiêng về phía bên phải. Giữ mỗi tư thế trong vòng 10-15 giây và lặp lại 5-10 lần.
Ngoài ra, có một số cách chữa bong gân cổ tay tại nhà là sử dụng các loại lá thảo mộc, me, chanh và mật ong, hoặc các thực phẩm chất năng chuyên điều trị đau nhức.
Mách bạn một số mẹo nhỏ chữa bong gân cổ tay hiệu quả nhất
Để giảm đau và cảm thấy thoải mái sau khi bị trật gân cổ tay, bạn hãy thử áp dụng những biện pháp sau đây để tăng hiệu quả phục hồi.
- Thay vì sử dụng trái me nóng, bạn có thể thử sử dụng một gói nhiệt ấm hoặc túi đá để đặt lên vùng bị bong gân hoặc sưng. Nhiệt ấm có thể giúp giảm cơn đau và sưng, trong khi đá có thể giúp làm giảm viêm và cung cấp một cảm giác mát mẻ.
- Một phương pháp thay thế cho việc ngâm trái me là sử dụng nước muối hoặc nước epsom để tạo thành một chất lỏng ngâm. Đun nóng một nồi nước, thêm muối hoặc epsom vào và khuấy đều cho đến khi tan. Đặt vùng bị tổn thương vào nước này và ngâm trong khoảng 15-20 phút. Quá trình này có thể giúp giảm viêm và đau.
- Một phương pháp tự nhiên khác để giảm đau và sưng là sử dụng lá bạc hà. Hãy nghiền nhuyễn một ít lá bạc hà và áp dụng lên vùng bị tổn thương. Lá bạc hà có tính làm mát tự nhiên và có thể giúp giảm cơn đau và sưng.
- Bạn có thể thử sử dụng một kem chứa chất chống viêm tự nhiên như gel lô hội hoặc kem chứa chiết xuất từ cây cỏ ngọt. Những loại kem này thường có tác dụng làm dịu và giảm viêm, giúp bạn nhanh chóng hồi phục sau bong gân.
Một số sai lầm khi chữa bong gân cổ tay nên tránh
- Tránh đắp thuốc không có nguồn gốc rõ ràng, theo dân gian: mỗi loại lá từ rừng và thuốc đều chứa các tinh chất dược liệu có tác động khác nhau đến vùng tổn thương. Do đó, không nên tự ý áp dụng phương pháp đắp lá để điều trị. Trong một số trường hợp, sau khi áp dụng lá thuốc, có thể gặp nhiều biến chứng như loét da, nhiễm trùng, sưng, viêm các khớp, và thậm chí gây tổn thương nghiêm trọng, đòi hỏi phải cắt bỏ hoặc phẫu thuật.
- Không thoa dầu, rượu, cao nóng: Không ít người tin rằng để giảm đau sau chấn thương, có thể áp dụng các biện pháp như thoa dầu, rượu hoặc cao nóng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy cách tiếp cận này chỉ nên áp dụng trong trường hợp gãy xương. Nếu áp dụng lên vùng tổn thương do bong gân, có thể gây những hậu quả tiềm tàng như hạn chế sự linh hoạt của khớp, sự co cứng của cơ và sự cứng khớp. Điều này xảy ra vì tác động của chất nóng sẽ làm tăng tiết chất dịch, kích thích sự giãn nở của mạch máu và làm cho máu chảy nhanh hơn và nhiều hơn.
Bong gân cổ tay bao lâu thì khỏi
Nhiều người thắc mắc: “bong gân cổ tay có tự khỏi không?”, theo các chuyên gia thì phần lớn các trường hợp bong gân cổ tay thường ở mức độ nhẹ (mức độ 1). Trong trường hợp này, người bệnh có thể tự chăm sóc tại nhà để giúp dây chằng tự hồi phục bằng cách nghỉ ngơi, áp dụng lạnh và hạn chế cử động cổ tay. Tuy nhiên, trong trường hợp bong gân nặng ở mức độ 2 và 3, người bệnh cần đến bệnh viện để được khám và điều trị kịp thời.
Và thông thường, quá trình điều trị và phục hồi sau bong gân cổ tay yêu cầu ít nhất 6 tuần để đạt được sự lành và hồi phục hoàn toàn.
Kết luận
Trên đây là những thông tin về chấn thương trật gân cổ tay và một số cách điều trị bệnh hiệu quả được các chuyên gia khuyên thực hiện. Bong gân cổ tay là một trong những tổn thương phổ biến và có thể trở nên nghiêm trọng nếu không được xử lý đúng cách. Vì vậy, người bị bong gân nên sử dụng các biện pháp sơ cứu đúng ngay khi phát hiện để giúp tổn thương hồi phục sớm và trở lại cuộc sống hàng ngày một cách nhanh chóng.