6 Tác hại của tia UV có thể gây ra cho con người
Khái niệm và đặc điểm của tia UV
Tia UV (tên đầy đủ: Ultraviolet) còn thường được biết tới với những tên gọi quen thuộc như tia cực tím, tia tử ngoại.
Phần lớn trong ánh sáng mặt trời đều có chứa loại tia này.
Theo tính toán, tia UV là loại tia có bước sóng ngắn cùng năng lượng cao.
Xét về mặt vị trí địa lý, Việt Nam là quốc gia có đường xích đạo đi ngang.
Điều này khiến cho lượng ánh sáng mặt trời chiếu xuống nước ta khá nhiều.
Do đó, người dân sinh sống tại nơi đây thường phải chịu tác hại của tia UV nhiều hơn so những quốc gia khác không có đường xích đạo cắt ngang.
Phân loại tia UV
Hiện nay, tia UV được phân thành 03 loại chính.
Đó là:
-
Tia UVA: Đây là loại tia có bước sóng ánh sáng cao nhất, dao động trong khoảng từ 380 đến 315nm.
Tia UVA đồng thời cũng chiếm tỷ lệ phần trăm cao nhất trong ánh sáng mặt trời (95 đến 97%).
Loại tia này chính là nguyên nhân hàng đầu gây hiện tượng nếp nhăn trên da, lão hoá đặc biệt phổ biến ở nữ giới. -
Tia UVB: Tia UVB là loại tia có bước sóng ánh sáng trung bình, dao động từ khoảng 315 đến 289nm.
Mang năng lượng nhiều hơn hẳn so với UVA, tia UVB có khả năng tác động rất mạnh lên bề mặt làn da của con người, gây hiện tượng đỏ rát, cháy nóng hay thậm chí là ung thư da. -
Tia UVC: Tia UVC có bước sóng ánh sáng ngắn nhất trong tất cả các loại tia UV với khoảng dao động từ 280 đến 100nm; đồng thời cũng là tia mang nhiều năng lượng nhất.
Tia UVC bị ngăn chặn hoàn toàn bởi tầng khí quyển ozone.
Loại tia này chính là nguyên nhân gây tác hại nghiêm trọng hàng đầu đến đôi mắt và làn da của con người.
Ảnh hưởng tích cực của tia UV trong đời sống
Thường được biết đến bởi nhiều tác động tiêu cực, tuy nhiên trong đời sống, tia UV cũng mang tới một số ảnh hưởng tích cực như:
-
Kích hoạt sản sinh vitamin D: Vitamin D là dưỡng chất quan trọng, góp phần điều trị hiệu quả những bệnh lý liên quan tới da hay định hướng tầm nhìn cho một số loài động vật.
-
Khả năng khử khuẩn mạnh mẽ: Nhờ khả năng khử khuẩn mạnh, tia UV được ứng dụng phổ biến trong lĩnh vực khử khuẩn nước và không khí.
-
Thúc đẩy các quá trình hoạt động chính trong cơ thể.
-
Chiếu xạ trực tiếp: Tia UV được ứng dụng để sản xuất đèn diệt khuẩn cho các khu vực làm việc.
Theo đó, đèn sẽ được treo ở một độ cao nhất định, tạo điều kiện thuận lợi giúp cho tia UV có thể chiếu rọi trực tiếp mọi khu vực làm việc. -
Chiếu xạ gián tiếp: Đèn diệt khuẩn được chế tạo từ tia UV bên cạnh khả năng chiếu xạ trực tiếp còn thường được đặt hướng lên trần nhà để tiêu diệt những loại vi khuẩn ở phía trên.
Do ảnh hưởng của các dòng đối lưu, khi lớp không khí bên trên được khử khuẩn xong sẽ bị thay thế bởi lớp không khí bên dưới chưa được diệt khuẩn.
Sau quá trình luân chuyển, toàn bộ không khí có thể được khử khuẩn hoàn toàn.
Tác hại của tia UV tới cơ thể con người
Nhắc tới tác hại của tia UV tới cơ thể con người, chúng ta có thể dễ dàng liệt kê hàng loạt ảnh hưởng bao gồm:
Ung thư da
Những trường hợp tiếp xúc quá lâu và thường xuyên với ánh sáng mặt trời có thể gây bệnh ung thư da.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, có tới 90% nguyên nhân của ung thư da đến từ tác hại của tia tử ngoại.
Một số biểu hiện của ung thư da mà con người có thể gặp phải là làn da xuất hiện vết đốm màu đỏ hoặc tím, có mụn cứng ở mí mắt, một số nốt ruồi mọc bất thường trên da,...
Lão hoá da
Thông qua việc phá huỷ collagen ở lớp trên cùng của làn da, tia cực tím làm gia tăng mạnh nguy cơ xuất hiện nếp nhăn, lão hoá.
Bởi vậy, đây được coi là “kẻ thù số một” của sắc đẹp.
Cháy da
Vào mùa hè, đặc biệt là du lịch biển, nếu hoạt động dưới ánh nắng mặt trời gay gắt mà không có các biện pháp chống nắng đầy đủ sẽ có thể gây hiện tượng cháy nắng da.
Khi gặp tình trạng này, làn da sẽ chuyển sang màu đỏ.
Nguyên nhân của việc da chuyển màu đỏ là do máu đã chảy tập trung vào những vùng da bị tổn thương do ánh nắng mặt trời để chữa lành chúng.
Suy giảm hệ miễn dịch
Trong trường hợp làn da phải tiếp xúc quá thường xuyên với tia cực tím, hệ thống miễn dịch trong cơ thể sẽ bị suy giảm, trở nên yếu ớt và dễ bị vi khuẩn gây bệnh tấn công.
Tổn thương mắt
Việc tiếp xúc với tia UV cường độ cao trong thời gian dài sẽ làm ảnh hưởng tới nhiều bộ phận trên cơ thể và đồng thời làm “bỏng” bề mặt đôi mắt.
Trường hợp phơi nắng quá lâu và thường xuyên còn tạo điều kiện để tia UV phát triển các tổn thương tới mắt như đục thuỷ tinh thể, suy hoại võng mạc, cườm mắt hay thậm chí là loá mắt, mù loà.
Một số biện pháp chống tác hại của tia UV hiệu quả
Với vô số tác hại của tia UV kể trên, chúng ta có thể thấy rằng, tích cực tìm kiếm những biện pháp chống tia UV là việc làm vô cùng quan trọng và cần thiết.
Dưới đây là một số tips giúp hạn chế ảnh hưởng tiêu cực của tia cực tím vô cùng hiệu quả do KATA Tech sưu tầm, tổng hợp:
-
Sử dụng trang phục chống nắng chuyên nghiệp: Khi bắt buộc phải ra ngoài vào thời điểm ánh nắng mặt trời đang chiếu gay gắt, bạn nên sử dụng quần áo chống nắng chất liệu dày và tối màu.
Ngoài ra, chúng ta cũng có thể tìm mua những loại trang phục chống nắng chuyên nghiệp.
Trong loại trang phục này thường chứa nhiều loại hợp chất có công dụng chống nắng. -
Thoa kem chống nắng thường xuyên: Để ngăn chặn ảnh hưởng của tia UVA và UVB tới cơ thể, hãy ưu tiên sử dụng những loại kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên mỗi ngày.
Ngoài ra, cứ cách từ 02 đến 03 tiếng, chúng ta nên thoa lại kem chống nắng 01 lần. -
Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý: Bạn nên tránh ăn những loại thực phẩm có tính chua hay quá nhiều dầu mỡ.
Thay vào đó, chúng ta cần tăng cường bổ sung rau và các loại trái cây vào khẩu phần ăn mỗi ngày, đặc biệt là một số thực phẩm có khả năng chống nắng (cà chua, hạt bí, ớt chuông, súp lơ,...). -
Sử dụng kính chống tia UV: Khi ra ngoài vào trời nắng, bạn cần sử dụng kính râm có khả năng chống tia UV để bảo vệ đôi mắt khỏi tác hại của ánh mặt trời.
Nhìn chung, tia UV vẫn luôn xuất hiện trong đời sống thường ngày.
Bên cạnh lợi ích mang đến, loại tia này vẫn còn gây nên những ảnh hưởng tiêu cực không hề nhỏ tới sức khoẻ của chúng ta.
Do đó, thông qua bài viết tổng hợp tác hại của tia UV trên đây, KATA Tech hy vọng rằng bạn đã tìm được một số biện pháp phòng chống thích hợp để bảo vệ làn da cũng như sức khoẻ cho chính bản thân và các thành viên trong gia đình.