Body fat là gì? Cách tính body fat ngay tại nhà
Tập luyện thể thao đã lâu nhưng bạn có bao giờ thắc mắc body fat là gì không? Chỉ số đó phản ánh điều gì trong sức khỏe của mình? Trong bài viết dưới đây, KATA Technology sẽ cùng bạn đi tìm hiểu khái niệm, cách tính body fat ngay tại nhà cũng như hướng dẫn bạn cách đọc chỉ số để điều chỉnh tập luyện, ăn uống có một thân hình chuẩn hơn.
Body fat là gì?
Hiểu theo định nghĩa đơn giản, body fat chính là tỷ lệ lượng mỡ trong cơ thể mỗi người.
Cấu tạo chính của con người thường bao gồm: xương, cơ, mỡ và nước chiếm tỷ lệ lớn trọng cơ thể,... Trong đó, chất béo chính là yếu tố chính cấu thành nên cơ thể và chuyển hóa thành năng lượng hoạt động hàng ngày. Nói một cách đầy đủ, body fat chính là chỉ số phản ánh tỷ lệ chất béo so với toàn bộ cơ thể.
Khác với chỉ số BMI (Body Mass Index) là cơ sở để đánh giá trạng thái của cơ thể như thế nào: gầy, khỏe mạnh, béo phì, chỉ số lượng mỡ trong cơ thể body fat lại phản ánh tình trạng sức khỏe của con người. Hai chỉ số này thường được đo lường song song để đưa ra chẩn đoán chính xác hơn về sức khỏe bệnh nhân.
Phân loại mỡ trên cơ thể
Để hiểu rõ hơn được tầm quan trọng của body fat trong chăm sóc sức khỏe, sau đây sẽ là phân loại mỡ trên cơ thể. Mỗi vùng mỡ khác nhau trên cơ thể sẽ có các chỉ số tiêu chuẩn khác nhau tương ứng để xác định tình trạng cơ thể chính xác hơn.
Phân loại theo màu sắc
-
White fat hãy còn gọi là “mỡ trắng” để chỉ loại tế bào mỡ lớn nằm ở dưới da hoặc bao quanh các cơ quan nội tạng trong cơ thể. Các bộ phận thường tập trung nhiều chính là phần cánh tay, mông và phần đùi. Vai trò của loại mỡ này chính là dự trữ năng lượng cơ thể và hỗ trợ quá trình tổng hợp các loại hormone như cortisol, estrogen, leptin hay hormone phát triển cơ thể.
Tuy giữ vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của cơ thể nhưng white fat chỉ nên giữ ở mức nhất định để tránh dẫn đến các bệnh như cao huyết áp, mất cân bằng nội tiết tố, suy giảm chức năng của các bộ phận nội tạng,.... -
Brown fat (mỡ nâu) là loại mỡ có nhiều nhất ở trẻ em và chỉ một lượng ít ở cơ thể người lớn. Loại mỡ này thường tập trung ở phần cổ và có tác dụng giữ ấm cho cơ thể.
-
Beige far (mỡ có màu be) chính là những tế bào mỡ xuất hiện ở giữa mỡ trắng và mỡ nâu. Theo các nghiên cứu chỉ ra rằng, chúng thường có xu hướng giải phóng năng lượng hơn là lưu trữ năng lượng, tích lũy calo và những người có thói quen tập thể hình thì cơ thể thường chuyển hóa “white fat” thành “beige fat” hơn.
Phân loại theo vị trí tích lũy mỡ
Ngoài việc phân loại theo màu sắc, các chuyên gia còn phân loại mỡ theo vị trí tích lũy bao gồm những loại sau:
-
Subcutaneous fat hay “lớp mỡ dưới da” thường bao gồm mỡ trắng, mỡ nâu và mỡ màu be. Bạn có thể dùng kẹp để kiểm tra tình trạng lớp mỡ dưới da này tại vùng bụng để xác định xem tình trạng hiện tại có phải thừa mỡ hay không.
-
Visceral fat còn gọi là “mỡ nội tạng” nằm sâu trong khoang bụng nên khó nhận biết bằng mắt thường. Loại mỡ này thường tập trung nhiều tại các cơ quan nội tạng quan trọng như tim, tụy, ruột, gan và thận. Nếu tỷ lệ loại mỡ này cao sẽ làm tăng nguy cơ mắc phải một số căn bệnh nguy hiểm hoặc làm tăng khả năng đột quỵ. Do đó, bạn cần phải điều chỉnh và giữ ổn định loại mỡ này.
-
Essential fat là loại “mỡ thiết yếu” thường tập trung ở tủy xương, não bộ, dây thần kinh,… Loại mỡ hình thành nên lớp “màng chắn” giúp bảo vệ cho các cơ quan có khả năng tổn thương cao. Bên cạnh đó, essential fat còn là chất xúc tác tổng hợp nhiều loại hormone phục vụ cho hoạt động điều chỉnh thân nhiệt, hấp thụ dinh dưỡng và chức năng sinh sản của con người.
Tại sao lại cần đo chỉ số body fat?
Việc đo chỉ số body fat định kỳ hàng tuần hoặc hàng tháng giúp bạn nắm bắt được lượng mỡ trong cơ thể hiện đang ở mức nào. Từ đó, đánh giá tình trạng cơ thể ở mức thừa mỡ hay suy dinh dưỡng để có thể điều chỉnh kịp thời.
Ngoài ra, một số lý do khác khiến cho chỉ số mỡ trong cơ thể quan trọng như vậy chính là:
-
Việc dựa vào cân nặng để đánh giá lượng mỡ trong cơ thể là không chính xác, chỉ mang tính tương đối khi phản ánh tình trạng sức khỏe. Kết quả cân nặng có thể bao gồm cả khối lượng cơ bắp thay vì là chỉ riêng lượng mỡ trong cơ thể. Bạn cũng nên kết hợp với cả chỉ số BMI để đưa ra được đánh giá khách quan nhất về tình trạng cơ thể.
-
Ngoài dựa vào cân nặng, việc quan sát ngoại hình để đánh giá lượng mỡ trong cơ thể cũng không có tính chính xác cao khi các loại mỡ khác nằm sau trong cơ quan nội tạng hoặc ẩn dưới lớp da không thể nhìn thấy bằng mắt thường. Một người có chiều cao và cân nặng bình thường vẫn có thể có lượng mỡ bên trong cao nếu không được đo chỉ số body fat thường xuyên.
Cách tính body fat ngay tại nhà
Với sự phát triển của công nghệ và kỹ thuật, bạn có thể thực hiện đo chỉ số body fat và theo dõi ngay tại nhà vô cùng thuận tiện như sau:
Thực hiện bằng thiết bị cầm tay
Các thiết bị cầm tay dùng để đo lượng mỡ trong cơ thể sử dụng công nghệ phân tích trở kháng điện sinh học BIA. Đây là phương pháp sử dụng dòng điện với tần số thấp, an toàn với con người dẫn vào cơ thể để đo lượng mỡ dựa vào việc cơ bắp dẫn điện tốt hơn mỡ. Từ đó, nếu dòng điện trở ra lớn thì có thể đánh giá được là người đó đang có tỷ lệ mỡ trong cơ thể tương đối cao.
Sử dụng cân điện thông minh
Giống với các thiết bị cầm tay, cân điện tử hiện đại dùng để đo lượng mỡ trong cơ thể cũng ứng dụng phương pháp trở kháng điện sinh học. Thay vì tiếp xúc qua tay như các thiết bị khác, các đầu cực điện được bố trí trên cân và tiếp xúc qua bàn chân 2 bên khi thực hiện.
Tuy nhiên, để có kết quả chính xác thì cân điện phải đảm bảo đủ đầu cực dẫn để nguồn điện đi qua toàn bộ cơ thể cũng như có phần mềm lập trình đo để đưa ra kết quả chính xác nhất.
Bạn có thể tham khảo sản phẩm cân điện tử thông minh KATA sử dụng công nghệ cảm ứng điện từ BIA, tích hợp 4 điện cực giúp độ chính xác lên tới hơn 95% giúp bạn dễ theo dõi hơn 13 chỉ số cơ thể như: Cân nặng, BMI, BMR, Lượng chất béo, Lượng cơ, Lượng xương,... trực quan thông qua app kết nối bluetooth với điện thoại.
Áp dụng phương pháp Skinford
Phương pháp Skinford sử dụng thước kẹp chuyên dụng được thiết kế riêng để xác định tỷ lệ % lượng mỡ body fat bằng cách thực hiện kẹp thước vào nhiều vị trí da trên cơ thể, Tổng hợp số liệu ghi được và nhập theo công thức sẽ tính ra tỷ lệ mỡ.
Tuy nhiên, phương pháp này có thể tồn tại sai số sau khi tính toán mặc dù có độ tin cậy cao do có nguyên nhân như:
-
Véo da quá nhiều hoặc quá ít ảnh hưởng đến đến quá trình thu thập kết quả
-
Ghi sai kết quả dẫn đến nhầm lẫn khi thực hiện tính toán.
Tỷ lệ body fat bao nhiêu để có thân hình chuẩn
Từ việc thực hiện các cách đo chỉ số body fat của cơ thể, ta có thể đánh giá được tình trạng cơ thể hiện tại để điều chỉnh chế độ ăn uống và tập luyện phù hợp. Giữa 2 người có vóc dáng khác nhau sẽ có sự khác biệt về thể trạng, thói quen sinh hoạt, cách tập luyện cũng như tỷ lệ body fat không giống nhau.
Do vậy, tỷ lệ tiêu chuẩn đặt ra của mức body fat để có thân hình chuẩn chỉ mang tính tham khảo. Dựa vào giới tính, thường phụ nữ sẽ có xu hướng tích lũy nhiều mỡ hơn nam giới. Sau đây là chỉ số % lượng mỡ trong cơ thể được coi là lý tưởng đối với từng giới tính ở mức như sau:
-
Tỷ lệ % body fat ở nam giới trong khoảng 10-17%.
-
Tỷ lệ % body fat ở nữ giới trong khoảng 17-22%.
Để đánh giá chính xác hơn một thân hình chuẩn là như thế nào, bạn nên kết hợp với chỉ số BMI cũng như ngoại hình săn chắc bên ngoài.
Tổng kết
Từ những chia sẻ của KATA Technology, bạn cũng đã hiểu rõ hơn về body fat là gì cũng như hiểu hơn về phân loại mỡ trong cơ thể, tầm quan trọng của việc đo chỉ số body fat. Hãy kiểm tra chỉ số này thường xuyên và xây dựng cho mình chế độ ăn, lịch trình tập luyện phù hợp để ổn định tỷ lệ mỡ trong cơ thể ở mức cho phép và có một thân hình khỏe mạnh hơn.